Literacka Nagroda Nobla
Kim jest laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za 2020 rok?
8 października 2020 roku Nobel z literatury trafił do amerykańskiej poetki i eseistki Louise Glück. Laureatka tej prestiżowej nagrody oprócz pisania wykłada angielski na Uniwersytecie Yale. Debiutowała w 1968 roku tomem „Fistborn” i wkrótce została uznana za jedną z najważniejszych współczesnych poetek amerykańskich. W 1993 roku otrzymała Nagrodę Pulitzera, a w 2104 roku National Book Award.
Akademia Szwedzka nagrodziła Louise Glück za jej bezbłędny głos poetycki, który surowym pięknem czyni indywidualną egzystencję uniwersalną.
Pisarka do tej pory opublikowała 12 zbiorów poetyckich, a także publikacje eseistyczne. Najważniejsze tomy jej wierszy, oprócz debiutanckiego, to „The House on Marshland” (1975), „Descending Figure” (1980) „The Triumph of Achilles” (1985) oraz „Ararat” (1990). W 1992 roku ukazał się jej zbiór „The Wild Iris”, za który poetkę uhonorowano Nagrodą Pulitzera. Osobiste doświadczenia (m.in. rozwód) przelała na treść kolejnych wierszy, publikując „Meadowlands” (1996), a następnie „Vita Nova” (1999) oraz „The Seven Ages” (2001).
W 2004 roku Louise Glück, pod wpływem tragedii 11 września 2001 roku, opublikowała obszerny wiersz zatytułowany „October”. Poetka zmierzyła się w nim z tematem uniwersalnego cierpienia. Po tym czasie dołączyła do kadry Uniwersytetu Yale i regularnie publikuje nowe wiersze.
Kto przyznaje nagrodę?
Laureata Nagrody Nobla wybierają członkowie Akademii Szwedzkiej – niezależnej instytucji kulturalnej z siedzibą w Sztokholmie. Składa się ona z 18 członków, wybieranych dożywotnio. Jednak w 2018 roku, za sprawą skandalu, jaki wstrząsnął królewską akademią, wymieniono część jurorów. A wszystko zaczęło się w 2017 roku. To wtedy Matilda Gustavsson napisała reportaż, w którym aż 18 kobiet oskarżyło o molestowanie Jeana-Claude Arnaulta. Co ciekawe Pan Arnault wcale nie był członkiem Akademii. Jej członkiem była za to jego żona Katarina Frostenson, która wraz z mężem prowadziła, dotowany przez Akademię, ośrodek kulturalny. Mimo tego, że o wybrykach jeana Claude’a mówiło się już od 1996 roku małżonkowie przez lata cieszyli się wysoką pozycją społeczną i należeli do elity kulturalnej kraju. Zmienił to dopiero odważny reportaż Gustavsson. Ostatecznie Jean-Claude Arnault został skazany na 2,5 roku więzienia za gwałt, a jego żona Katarina Frostenson nie jest już członkinią Akademii Szwedzkiej.
Po skandalu w Akademii doszło do wielu konfliktów, by je zażegnać interweniował nawet król Szwecji Karol XVI. Członkowie Akademii, nie mogąc dojść do porozumienia, opuszczali swoje stanowiska. W ten sposób odeszło z niej aż siedem osób.
Ile się za nią dostaje?
W tym roku zwiększono finansowy wymiar nagrody do 10 mln koron szwedzkich (ok. 4,3 mln złotych). Dla porównania w zeszłym roku kwota ta wynosiła 9 mln koron szwedzkich, co wówczas przeliczało się na ok. 3,5 miliona złotych.
Jak w tym roku będzie wyglądać ceremonia?
Wyjątkowo w tym roku, z powodu epidemii koronawirusa, laureaci Nagrody Nobla nie spotkają się na tradycyjnej ceremonii w Sztokholmie w grudniu tego roku. Wydarzenie to zostało przesunięte na rok 2021. Także mowy noblowskie będą w tym roku transmitowane online, a laureaci nie przyjadą do Szwecji.
Laureaci literackiej Nagrody Nobla z ostatniej dekady
Za rok 2019: Peter Handke (Austria)
Za rok 2018: Olga Tokarczuk (Polska)
W bibliotece znajdują się książki: „Dom dzienny, dom nocny”, „Prawiek i inne czasy”, „Bieguni”, „Prowadź swój pług przez kości umarłych”, „Księgi Jakubowe”, „Gra na wielu bębenkach”, „Lalka i perła”.
Za rok 2017: Kazuo Ishiguro (Wielka Brytania)
W bibliotece znajdują się książki: „Okruchy dnia”, „Pogrzebany olbrzym”, „Nie opuszczaj mnie”.
Za rok 2016: Bob Dylan (Stany Zjednoczone)
Za rok 2015: Swietłana Aleksijewicz (Białoruś)
Za rok 2014: Patrick Modiano (Francja)
Za rok 2013: Alice Munro (Kanada)
Za rok 2012: Mo Yan (Chiny)
Za rok 2011: Tomas Tranströmer (Szwecja)
Za rok 2010: Mario Vargas Llosa (Peru)
W bibliotece znajdują się książki: „Pantaleon i wizytantki”, Rozmowa w „Katedrze”.
Zachęcamy do odwiedzenia biblioteki i wypożyczenia książek laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie literatury 🙂